alt-J (∆) : "An Awesome Wave" (Infectious / PIAS)

Awesome.
Sinds het woord door Hollywood-wijfie Astrid Bryan in de mond genomen wordt, heeft 't alleen maar aan verbeeldingskracht gewonnen.  Zoals in haar onevenaarbare aankondiging van het eclatante  StuBru-programma Select.  "Hallo, ik ben Astrid Bryan en de plaatjes van Select zijn echt awesome !". Het Britse art-popcollectief alt-J kent ons Astrid waarschijnlijk niet  en bedachten nietsvermoedend de titel "An awesome wave" (een quote uit Bret Easton Ellis' American Psycho ) voor hun mindblowing  debuut. Waar ze wel weet van hebben, zijn toetsenbordcombinaties. Alt-J verwijst naar de Mac-shortcut voor het delta-teken of ∆ , het wiskundige symbool voor “verandering”. Een geeky smell is nooit ver weg bij deze afgestudeerde kunst - en literatuurstudenten, die elkaar ontmoetten aan de universiteit van Leeds. Ze zien er ook niet uit. Als je ze als volleerde hangjongeren ziet slacken tijdens fotoshoots, lijken het wel de nieuwe kroonprinsen van Nerdistan. Toch komt hun ogenschijnlijk naïeve (golf)slag in het water aan als een minutieus voorbereide en “(OK) Computer”-gestuurde tsunami. Recht in your face. Zwembroek op de enkels. In de verte zie je een stomdronken Neptunus nog de zee inlopen met jòuw schepjes en jòuw emmertje in de knoestige hand. Er zit niets anders op dan te wachten tot de zeespiegel zijn oorverdovende stilte terug vrijgeeft. En wat ligt daar tussen het aangespoelde wrakhout ? De prachtig vormgegeven cd-sleeve van "An Awesome Wave" inclusief de voor de mensheid  verloren gewaande origamikunst.  Een intrigerende eersteling met een zekere buzzy voorgeschiedenis.  ∆’s  dubbele debuutsingle "Bloodflood / Tesselate" was in geen tijd uitverkocht en de demo-versie van "Breezeblocks" zorgde voor de nodige Soundcloud-trafiek. De fel bejubelde tweede single "Fitzpleasure" nestelde zich onlangs als een natte pup in diverse radioplaylists en medialijstjes.
En het moet gezegd: hun debuut lost de torenhoge verwachtingen moeiteloos in. Spreekwoordelijke vingers in de neus.  
Opener "Intro" geeft meteen alle geheimen prijs: kraakheldere  gitaarlijnen die dartel rond hun as draaien (met een vleugje foute Big Country of Talk Talk-weidsheid), atypisch slagwerk (gesyncopeerde pseudo- hip-hopritmes achternagezeten door een overstuurde basdrum) , licht dronken folktronicasplinters, staccato pianoriedels, zompige, interveniërende slightly distorted bass-synthplaagstoten en, als voornaamste unique selling point, het afwijkend eigenzinnig stemgeluid van opperkraai Joe Newman.  Zijn nasale falsetstem roepen niet te stuiten associaties op en in de sluierende mist zie je de schimmen opduiken van stemridders als  Stan Ridgway, Robert Wyatt, Peter Moore (Think Tree), Tom Yorke, Hayden Thorpe (Wild Beasts), Mike Doughty (Soul Coughing) en Antony Hegarty. The fellowship of the Nose…
Define alt-J? Verkouden Fleetfoxes door de Notwist-mangel gehaald. Weltschmerz 2.0 in een meeslepende post-moderne medieval glitchpopverpakking. Bon Iver met een pluim in zijn gat vastgeketend in de kelder van Dirty Projectors.
"An Awesome Wave" is een ongewild magistraal conceptalbum door de dwingende eenheid in geluid, productie, songopbouw en -uitvoering. Een uniformiteit die in schril contrast staat met de behandelde thema’s want deze ingetogen branies halen hun inspiratie uit toevallig opengetrokken roestige archieflades: film (“Matilda”), literatuur (“Breezeblocks”,”Fitzpleasure”, "Bloodflood"), jeugdherinneringen (“Dissolve Me”), stukgelopen relaties (“Something Good”,”Ms”), tragische liefdes (“Taro”), …  
Alt-J durft en kan in één nummer een stortvloed aan invalshoeken en ideeën verwerken. Eclectica troef.  Om het anders te stellen: met wat ∆ in één nummer propt, durft een andere lazy sunday afternoon-band een volledig album te vullen.  Een voorbeeld ? Pièce de resistance “Fitzpleasure”. De kaleidoscopische wendingen stuiteren als veelkleurige toverballen uit de dolgedraaide bingomachine. Ondefiniëerbare pseudo-refreinen worden vakkundig weggemoffeld in de opgeschrikte strofes.  En opgelet: aanval op de rek in de onderbroek na exact 27 seconden.
“Interlude 1” toont een tout autre alt-J. Feërieke folky a capella harmonieën, die het gruwelijke tafereel oproepen van een androgyne middeleeuwse bard, gezeten op een oude knol, luit en lier aan het zadel gebonden. Je verwacht ieder moment dat er een acteur van “The Tudors”  in zijn bloot gat door het scherm komt lopen. 
Afsluiter “Taro” is de ultieme soundtrack bij het schrijnende afscheid van een blinde geliefde, die je voor je neus onder een voorbij denderende vrachtwagen ziet sukkelen. Niet toevallig dat het nummer handelt over de tragische dood van oorlogsfotografe Gerda Taro, die in 1937 bezweek aan haar verwondingen na een aanrijding door een tank.
O ja, het monotone metaalachtig ritmisch getik op de achtergrond? Dat komt wel degelijk van een omgekeerde sauspan, beroerd door drummer Thom Green. In een van de eerste repetitieruimtes was er geen plaats voor cymbalen. Zo werd de obligate hi-hat vervangen door een ordinaire pan. Van noodzaak tot geluidsbepalende gimmick. Kortom, net als alt-J an sich: eigenzinnigheid pur sang. Deze Partij van de Verandering kan alvast op onze stem rekenen.

alt-J  ∆  donderdag 16 augustus 2012  ∆  Pukkelpop